Hun deelname aan deze dag vindt plaats binnen een ruimer begeleidings – of tewerkstellingstraject en kan gezien worden als een symbolisch herstel ten aanzien van de maatschappij.

Het zijn jongeren uit verschillende milieus, maar vandaag hebben ze een gemeenschappelijk doel.

Op de bus heerst een vreemde mix van gemoedelijkheid, rust en…zenuwachtigheid.

Een eerste jongere valt in slaap, een tweede wordt wagenziek, een derde praat honderduit met een medepassagier. Nummer vier kijkt in stilte door het raam.

Eenmaal terplaatse wordt de omvang van de ramp pas echt duidelijk. Beelden worden werkelijkheid: ingestorte huizen, ontredderde mensen op daken,  de gevolgen van ogenschijnlijk kleine riviertjes die in een mum van tijd veranderden in een verwoestende modderstroom.

De stilte na de storm is voelbaar. De nood aan hulp is groot. De briefing verloopt aandachtig en sereen. Tussen de plaatselijke bevolking veel slachtoffers die ondanks alles heel hoopvol en dankbaar de dag instappen.

Geleidelijk ontspinnen zich heel uiteenlopende gesprekken tussen en met de jongeren.

“Hoe zou jij reageren als het water zo hoog komt?”  “Wie/wat zou jij willen beschermen?”

 “Zouden ze het eten voor de vrijwilligers niet beter aan de mensen van hier geven?”

“Met een bus zolang in de file staan: dat is toch ook niet goed voor het milieu?

“Zie jij jezelf als crimineel?” “Waarom ben jij hier vandaag?”

“ Wat is belangrijk voor jou in het leven?” “ Wie haalt er jou vanavond op?”

Jongeren en begeleiders gaan afwisselend samen of zelfstandig aan het werk.

Er wordt gesleurd, verplaatst, geprikt, gepraat, gedacht, gelachen én finaal ook genoten van het soms zware werk.

Wat opvalt: de jongens kiezen resoluut voor het ‘zware werk’, de overwinning van spierkracht op de grote stukken zwerfvuil maakt hen trots.

Samenwerken doet praten, creëert een gevoel van gemeenschappelijkheid en gedragenheid.

Even ongerustheid wanneer een journaliste van Le Soir onze jongeren benadert en vraagt waarom zij er vandaag willen bijzijn: zullen we de waarheid vertellen?

Wanneer een jongere op het eind van de dag gedachteloos het papiertje van zijn koek weggooit, trakteert een begeleidster hem op een priemende blik. Oh neen, zo erg dat ik dit doe na een dag als vandaag. De verontwaardiging lijkt oprecht en het papiertje verdwijnt weer in zijn binnenzak.

Op die manier wordt het ook een dag om stil te staan bij de gevolgen van ons eigen gedrag op het milieu en klimaat.

In wat volgt geven we het woord en beeld aan de jongeren zelf, die de opdracht kregen om hun ervaringen op papier te zetten. Een poging tot verankering, het vastzetten van een mogelijks betekenisvol moment, een manier om een aantal zaken te delen met belangrijke anderen.

• “ ’s Morgens werd ik opgehaald door Hilde van vzw Parcours. In de auto hadden we een goed gesprek: hoe het gaat op school, op de voetbal, …
• We kwamen aan op de parking en daar heb ik een andere jongen ontmoet. We spraken direct met elkaar en het was een fijne busrit. Voor we daar toekwamen zagen we een huis dat nog maar voor de helft recht stond. Ik had het niet zo erg verwacht.
• In Pepinster kregen we uitleg over hoe erg het er aan toe ging. We waren met een hele grote groep die zeer gemotiveerd was om een handje te helpen. Er waren 4 posten: 3 met klein vuilnis en 1 met groot vuilnis.
•  Ik wou de uitdaging aangaan en wij kozen voor de post met het grote vuilnis. We haalden een vangrail uit het water, bumpers, omheiningen, … Ik vond het zeer shockerend om dit allemaal uit het water te halen.
• Ik heb geleerd dat je respect moet hebben voor alles wat je krijgt en dankbaar moet zijn voor elke dag. Ik ben blij dat ik mijn steentje heb kunnen bijdragen aan de maatschappij.”

’s Avonds in Gent: een vader zwaait zijn zoon toe, een moeder wisselt een bemoedigende blik met een begeleidster.

Vermoeidheid. Dankbaarheid. Voor een huis dat nog recht staat.  Voor een sofa die wacht op het droge.

*River Clean up is een NGO die wereldwijd inzet op bewustwording omtrent zwerfvuil. Op regelmatige basis organiseren ze opruimacties. Ook op de Gentse binnenwateren kan je terecht voor begeleidingstrajecten waarbij zwerfvuil opgevist wordt, meer info op dokkano.be